Chửi thề có nên tồn tại trong doanh nghiệp

Chửi thề, nói tục, nói kiểu báng bổ, có phải là văn hoá không? Bên cạnh việc giúp người chửi thể giảm căng thẳng thì việc sử dụng ngôn ngữ thô tục là những ý tưởng sai lầm trong doanh nghiệp hay không. Hay cũng chúng tôi phân tích nhé.

Chửi thề, nói tục, nói kiểu báng bổ, có phải là văn hoá không? Bên cạnh việc giúp người chửi thể giảm căng thẳng thì việc sử dụng ngôn ngữ thô tục là những ý tưởng sai lầm trong doanh nghiệp hay không. Hay cũng chúng tôi phân tích nhé.

Cuộc tranh cãi này bắt nguồn từ sự hấp dẫn bởi mô hình doanh nghiệp ở Thung lũng Silicon và khả năng kiếm cả núi tiền một cách nhanh chóng của nó. Và cuộc chạy đua giàu sang không nghi ngờ gì là một cuộc đua rất căng thẳng, nó gây ra nhiều cảm xúc mạnh và cũng đặt ra rủi ro đáng sợ cho những ai tham gia. Và những nghiên cứu về chửi thề cho thấy rằng hành vi này đem lại lợi ích cho một số người. 

Cơ chế giải tỏa

Về mặt sinh lý, chửi thề được thừa nhận rộng rãi là sự giải tỏa cảm xúc, tạm thời làm giảm áp lực, căng thẳng và cả nỗi đau. Về mặt tâm lý, một số người chửi thề để thể hiện bức xúc của mình. Các nhà khoa học xã hội đã lưu ý rằng thanh thiếu niên, chủ yếu là bé trai, văng tục và chửi thề như một dấu hiệu của sự nổi loạn ngôn ngữ với mong muốn tách ra khỏi gia đình của mình. Việc văng tục cũng thể hiện vị thế trong một nhóm, bởi người đầu tiên văng tục hay người văng tục nhiều nhất thường là người nắm giữ thứ bậc cao hơn.

Chửi thề thể hiện văn hoá

Tuy nhiên trong đời sống đời thường cha ông chúng ta còn có những câu nói răn dạy con cháu như: Người thanh tiếng nói cũng thanh… Người khôn ăn nói dịu dàng dễ nghe, với ý khẳng định thông qua lời ăn tiếng nói của một cá nhân nào đó, ta có thể đánh giá được phần nào tính cách, phẩm giá của cá nhân đó. Trong cuộc sống hằng ngày, ngôn ngữ là một phương tiện giao tiếp hết sức quan trọng, không gì thay thế được. Ngoài ngôn ngữ chung của toàn xã hội, còn có ngôn ngữ riêng của từng người. Khi giao tiếp, chúng ta phải sử dụng đồng thời hai loại ngôn ngữ đó để đạt được mục đích giao tiếp. Bạn cảm thấy thế nào khi nói chuyện với người hay chửi thề???

Hậu quả tiềm ẩn

Đối với các công ty thường xuyên phải tương tác trực tiếp với khách hàng, họ sẽ không bao giờ muốn sử dụng những từ chửi thề hoặc thô tục để tạo nên một môi trường làm việc khắc nghiệt bởi những lời lẽ thô tục này. Bởi vì khi vô tình nói ra, họ có thể xúc phạm khách hàng. Chửi thề một cách thoải mái hoặc thường xuyên đều không được khuyến khích trong nhiều công ty lớn bởi họ muốn xây dựng một văn hóa toàn diện, thậm chí nếu điều đó đồng nghĩa với việc loại bỏ những người không kiểm soát được lời nói thô tục của mình. Một văn hóa có khả năng lan rộng cần phải thu hút tất cả những ai có năng lực chứ không chỉ là những người đàn ông mạnh miệng.

Cuối cùng, văn hóa thô tục khiến quá trình chuyển giao quyền lãnh đạo trở nên khó khăn hơn. Khi phụ trách một môi trường mà sự thô tục đã được thiết lập từ trước, người lãnh đạo mới phải tạo những ám thị vị thế mới, và chúng có nhiều khả năng sẽ trung tính hơn. Điều này có thể tốn rất nhiều thời gian và chi phí, đó là chưa kể đến sự suy yếu trong khả năng cạnh tranh của công ty. 

Có nhiều phương pháp khác để tạo ra văn hóa cường độ cao với cách thức giải tỏa căng thẳng có sẵn. Một phương pháp tốt nhất, được Pixar và những công ty khác sử dụng, đó là xây dựng văn hóa công ty dựa trên những kỳ vọng, nơi mà việc yêu cầu giúp đỡ được coi là bình thường, chứ không phải một điểm yếu của ai đó.

Kỳ vọng cao có nghĩa là thiết lập mục tiêu cho mỗi nhân viên, và những mục tiêu đó luôn là một chặng đường dài phấn đấu với những kỹ năng và nguồn lực vốn có - tuy nhiên chính khả năng lãnh đạo của doanh nghiệp hoặc phòng ban mới giúp các nhân viên đạt được mục tiêu cao đó. Do không có dự án hoặc hoạt động nào luôn đi đúng hướng như kế hoạch, các nhà lãnh đạo trong môi trường văn hóa này mong muốn nhân viên của họ yêu cầu được giúp đỡ và nhận sự giúp đỡ từ những người khác. Nếu một kỳ vọng được đặt quá cao thì người giám sát có trách nhiệm đảm bảo nhân viên của mình sẽ tìm kiếm và nhận được sự giúp đỡ. Nhân viên có chửi thề một mình trong quá trình làm việc hay không không quan trọng trong môi trường văn hóa này. Do đó, văn hóa doanh nghiệp của Pixar thu hút và giữ chân được những nhân tài đẳng cấp thế giới, ngay cả khi công ty này ngày một mở rộng.

Sử dụng lời lẽ thô tục chắc chắn là một trong những cách để người lãnh đạo tạo nên sự tập trung cao độ trong công ty đồng thời giải tỏa bức xúc. Nhưng một nền văn hóa thô tục sẽ không được áp dụng rộng rãi, và nó cũng rất khó để lan tỏa hoặc chuyển nhượng. Và không có bằng chứng nào cho thấy văn hóa thô tục có thể thu hút thêm được những người tài giỏi, tận tụy hơn.

Những doanh nhân áp dụng kiểu văn hóa thô tục thường là người lãnh đạo thiếu kinh nghiệm hoặc những người không có kế hoạch ứng phó giải quyết vấn đề. Nhiều người trong số họ được tin là có thể đem lại lợi nhuận cao cho công ty, nhưng không thể tạo ra được khả năng mở rộng lâu dài của doanh nghiệp. Và ngay cả trong giai đoạn mới khởi nghiệp, kiểu văn hóa đặt ra kỳ vọng cao sẽ có hiệu quả hơn so với kiểu văn hóa thô tục.

Bản thân tôi đã từng chứng kiến một doanh nghiệp với xuất phát điểm là một vài người chửi thế, rồi nó nhanh chóng là toả và trở thành một trào lưu của doanh nghiệp đó. Thật sự là không hay khi bạn đang nói chuyện với khách hàng mà khách lại nghe thấy đầu dây bên kia ai đó chửi thề phải không. Hiện tại doanh nghiệp này đã thành văn hoá chửi thề vì nhân viên của họ không chỉ bức xúc mới chửi thề mà ngay cả khi họ nói chuyện với nhau cũng vậy. Bạn có nghĩ là hay không nhỉ. Tôi dàm chắc rằng không hay ho chút nào.

Bemecmedia tổng hợp